W październiku ukazała się książka wykładowcy Karpackiej Państwowej Szkoły w Krośnie doktora Wojciecha Gruchały.
Dobosz. Stefan Żeromski na drogach niepodległości to szkic poświęcony życiu i twórczości autora Popiołów w odradzającej się Polsce. Pisarz zmarł w 1925 roku, mowa więc o okresie krótkim, a zarazem okresie zasadniczych zmian w życiu prywatnym, czasie zaangażowania w tworzenie państwa i rozczarowania życiem politycznym, a zarazem czasie niezwykle intensywnej działalności pisarskiej. Rozterki przeżywane w tamtym momencie dziejowym dobrze oddają słowa, które Żeromski zapisał w Nokturnie:
Byłem zawsze jak dobosz, który biegnie bez tchu obok spracowanego szeregu, znany takt wybijając pałeczką. Ale oto westchnąłem, że już wyjdę spomiędzy nich i zostanę nareszcie z tym jednym jedynym, co jest moje własne, co jest tylko moje, co jest samym mną. Westchnąłem, że zawrę teraz w ramionach me ukochane piękno i zostanę z nim tylko w mroku nocy.
Intensywnie zaangażowany w sferę publiczną pisarz mierzył się z powołaniem do służby pięknu – owocem tych zmagań jest Przedwiośnie.
Praca Wojciecha Gruchały stanowi próbę nowego odczytania tej nieco przedwcześnie zabalsamowanej powieści. Relacjonując najświeższe ustalenia polonistyki akademickiej autor wskazuje na sensy powieści zapoznane w szkolnej interpretacji, a więc związek powieści z biografią twórcy, z doznaniem zbliżającej się śmierci, z potwornością ludobójstwa, z pokusą ideologii.
Publikację wydało Wydawnictwo Instytutu Pamięci Narodowej wraz z Fundacją Rozwoju Systemu Edukacji pod honorowym patronatem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy w serii „Literatura i Pamięć”.
Zachęcamy do lektury.
Strona wydawnictwa: https://ipn.gov.pl/pl/publikacje/ksiazki/148811,Dobosz-Stefan-Zeromski-na-drogach-niepodleglosci.html
