8. Prof. dr hab. Grzegorz Przebinda wygłosił wykład „Rosja w XXI wieku”

20 marca br., w pierwszy dzień astronomicznej wiosny, w cyklu Polska i jej sąsiedzi odbyło się spotkanie popularno-naukowe w PWSZ w Krośnie wieńczące Tydzień Akademicki, a zarazem rozpoczynające Noc nauki w naszej uczelni. Gospodarzem, a zarazem gościem tego spotkania był prof. dr hab. Grzegorz Przebinda – Rektor Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. Stanisława Pigonia w Krośnie, który wygłosił wykład na temat „Rosja w XXI wieku”.

Całość spotkania poprowadził mgr Franciszek Tereszkiewicz – kanclerz PWSZ w Krośnie. Przywitał on licznie zgromadzonych w auli Kampusu Politechnicznego w Suchodole: prezydentów Miasta Krosna Pana Piotra Przytockiego i Pana Bronisława Barana, pracowników i studentów oraz wszystkich gości i przyjaciół, którzy przyszli wysłuchać wykładu o Rosji XXI wieku, wpisującego się w cykl spotkań „Polska i jej sąsiedzi”. Wprowadzając w temat wykładu F. Tereszkiewicz powiedział, że wszyscy obserwujemy wydarzenia rozgrywające się w Rosji, a konflikt z Ukrainą niepokoi przywódców państw, polityków, wojskowych, uczonych, ale i zwykłych ludzi: urzędników czy rolników. Dodał, że Grzegorz Przebinda – filozof idei, rosjoznawca, uczeń prof. R. Łużnego, traktujący poznawanie Rosji, jako życiową fascynację i, który sprawom rosyjskim poświęcił 9 książek i setki artykułów i esejów, najpełniej zilustruje tytułowy problem.

Prof. Grzegorz Przebinda w pierwszej części wykładu odniósł się do aktualnej sytuacji politycznej w Rosji i najnowszych wydarzeń: zabójstwa Borysa Niemcowa i świętowanej w Rosji pierwszej rocznicy aneksji Krymu. Omawiając w krótkim historycznym zarysie budowę potęgi imperium rosyjskiego, prof. G. Przebinda podkreślił wyjątkową skuteczność i zdolność Rosji do obrony własnych interesów od początku XVII wieku do dziś, tj. utrzymania jedności terytorialnej kraju i zachowania strefy wpływów.

Profesor w swoim wykładzie najwięcej czasu poświęcił „Rosji Putinowskiej”. Przybliżył okoliczności dojścia do władzy Władimira Putina – który od momentu objęcia urzędu prezydenta  w 1999 roku skutecznie kontroluje niemal wszystkie wydarzenia, zachowując ciągłość władzy i skutecznie eliminując politycznych przeciwników. Działania Prezydenta Rosji są bezwzględne i nastawione na kreowanie wizerunku mocnego przywódcy, dbającego skutecznie o losy imperium na wzór Piotra I. Temu celowi służy łamanie swobód demokratycznych, ograniczenie wolności słowa i całkowite podporządkowanie telewizji i innych mediów, która kształtują opinię społeczną przekazując informacje narzucone przez władze. Najpoważniejszym „grzechem” Putina, jako przywódcy Rosji jest dopuszczenie do, niebywałego w jej przeszłości, rozwoju korupcji, tolerowanie grabieży publicznych zasobów przez wpływowych oligarchów. Wszystko to skutkuje patologicznymi powiązaniami polityki,  gospodarki i mediów w społeczeństwie, które nie potrafi się zorganizować, a opozycja polityczna praktycznie nie funkcjonuje. W tej sytuacji śmierć B. Niemcowa może w społeczeństwie tylko pogłębiać poczucie beznadziei.

Odnosząc się do możliwych scenariuszy rozwoju sytuacji, prof. G. Przebinda podkreślił, że państwa europejskie są podzielone, co do stosowania sankcji politycznych i ekonomicznych wobec Moskwy, ponadto zarówno w Europie, jak i w Polsce brakuje wybitnych mężów stanu zdolnych do pogłębionej oceny sytuacji, którzy ponad dobra państwowe i partyjne postawiliby dobro Europy. Zaś ze strony polskich polityków szczególnie nieroztropne, wręcz lekkomyślne są mocne antyrosyjskie wystąpienia i wypowiedzi o potrzebie wysyłania broni na Ukrainę.

W dyskusji po wykładzie uczestnicy spotkania dzielili się osobistymi refleksjami na temat sytuacji w Rosji, wyrażali zaniepokojenie polityką prowadzoną przez Prezydenta W. Putina, wskazując na wyraźne zamiary odbudowywania utraconej strefy wpływów politycznych po rozpadzie Związku Radzieckiego. Niektórzy z uczestników wskazywali na potrzebę oddziaływania na Rosjan, prowadzenie aktywnego dyskursu nakierowanego na łagodzenie napięć i lepsze wzajemne zrozumienie, pytano także o wpływowych polityków pozostających w opozycji do W. Putina i stosunek artystów rosyjskich i ich reakcje na konflikt z Ukrainą i pogarszającą się sytuację ekonomiczną w Rosji.

Kończąc spotkanie prof. Grzegorz Przebinda zaznaczył, że najlepszym sposobem na budowanie mostu między narodami jest inicjatywa organizowania Międzynarodowego Festiwalu Młodzieży, którą w 2010 roku po raz pierwszy podjęła nasza uczelnia, zapraszając do Krosna – miasta położonego na skraju środkowo-wschodniej Europy – młodzież z Ukrainy, Białorusi, Rosji, Słowacji, Węgier, Hiszpanii, Portugalii, Grecji i Stanów Zjednoczonych. Kolejne edycje Międzynarodowego Festiwalu Młodzieży odbywały się w 2011 i 2014. W tym roku odbędzie się już czwarta edycja tego, jedynego w Polsce festiwalu, w którym, w trakcie występów artystycznych, rozgrywek sportowych, spotkań, debat i wykładów stwarza się młodym ludziom platformę do dyskusji i wymiany poglądów oraz do rozmów o problemach  Europy i świata.

Drugi wykład w ramach Nocy Nauki pt. „Uroki Zakaukazia – wyprawa do Gruzji i Armenii” wygłosił dr Piotr Łopatkiewicz.

W niedzielne przedpołudnie obaj prelegenci niespodziewanie spotkali się w Krakowie: prof. Grzegorz Przebinda ukończył właśnie XII Krakowski Półmaraton Marzanny ze świetnym wynikiem 1 godz. 39 min., zaś dr Piotr Łopatkiewicz bieg na dystansie 10 km z czasem życiowym 57 minut.