Ćwiczenia terenowe studentów II roku z Historii architektury i sztuki w Krakowie

W dniach 10-11 marca  2023 roku studenci II roku Turystyki i rekreacji, pod kierunkiem historyka sztuki – dra hab. Piotra Łopatkiewicz, prof. KPU, uczestniczyli w dwudniowych ćwiczeniach terenowych z Historii architektury i sztuki w Krakowie. Ćwiczenia były naturalną kontynuacją zajęć terenowych z historii architektury i sztuki przeprowadzonych w zespołach zabytkowych Krosna w miesiącach listopad-styczeń 2022/23.

Zajęcia w Krakowie rozpoczęliśmy wzgórza wawelskiego, gdzie pierwszym punktem programu były Prywatne apartamenty królewskie I piętra oraz Reprezentacyjne komnaty II pietra Zamku Królewskiego. Następnie studenci mieli okazję zobaczyć nową ekspozycję Skarbca Koronnego i Zbrojowni Wawelskiej oraz archeologiczno-architektoniczną wystawę Wawel zaginiony, obejmującą historię zabudowy wzgórza wawelskiego. Na wystawie studenci mogli zobaczyć między innymi najstarsze na ziemiach polskich architektoniczne relikty rotundy Najświętszej Marii Panny, pochodzące z czasów Bolesława Chrobrego. Dopełnieniem zajęć prowadzonych na Wawelu był krużganek arkadowy renesansowego Zamku Królewskiego.

Zajęcia w prywatnych apartamentach królewskich
Na dziedzińcu arkadowym Zamku Królewskiego
Na zewnętrznym dziedzińcu wzgórza wawelskiego
Relikty przedromańskiej Rotundy Najświętszej Marii Panny, pocz. XI wieku
W ekspozycji Wawel Zaginiony

Zajęcia zakończyliśmy w Galerii w Sukiennicach – Oddziale Muzeum Narodowego w Krakowie, gdzie studenci zobaczyli najwspanialsze dzieła malarzy polskich XIX wieku: Piotra Michałowskiego, Jana Matejki, Józefa Chełmońskiego, Henryka Siemiradzkiego, Aleksandra i Maksymiliana Gierymskich i wielu, wielu innych.

Przed Hołdem Pruskim Jana Matejki
Ekspozycja malarstwa w Sukiennicach

Dzień drugi rozpoczął się od powrotu na wzgórze Wawelskie. Tuż po ósmej  studenci mieli niezwykłą okazję zobaczenia wnętrza kaplicy Zygmuntowskiej – pierwszej na ziemiach polskich grobowej kaplicy kopułowej, arcydzieła architektury i rzeźby florenckiego renesansu, znakomitego dzieła Florentyńczyka Bartolomea Berrecciego. Wizyta w niedostępnym dla turystów wnętrzu była dla studentów niezapomnianym przeżyciem. Kolejny punkty programu to wnętrze katedry na Wawelu, kaplica Świętokrzyska, kaplica Wazów, kaplica Mariacka, krypta wieszczów narodowych, w końcu królewskie nagrobki tumbowe, dzwon Zygmunta i groby królewskie z romańską kryptą Św. Leonarda – pozostałością romańskiej katedry z czasów Władysława Hermana oraz Muzeum Katedralne.

Srebrna nastawa ołtarza w kaplicy Zygmuntowskiej
Przy nagrobkach królewskich w kaplicy Zygmuntowskiej
W grobach królewskich pod katedrą Wawelską

Po wyjściu z Muzeum Katedralnego przemieściliśmy się na ul. Kanoniczą, gdzie w dawnym Pałacu Biskupa Erazma Ciołka, zobaczyliśmy zbiory sztuki dawnej oraz sztuki cerkiewnej w Oddziale Muzeum Narodowego. Tu studenci mogli zapoznać się z unikatowymi zabytkami malarstwa i rzeźby średniowiecznej i nowożytnej Małopolski, w tym licznie reprezentowanymi eksponatami zakupionymi w roku 1915 przez Feliksa Koperę w Krośnie.

W galerii sztuki dawnej Muzeum Narodowego, przed późnogotycką rzeźbą Trójca Święta z Krosna

Ważnym punktem programu była wizyta we wnętrzu wczesnobarokowego kościoła Świętych Piotra i Pawła przy ul. Grodzkiej – dzieło włoskiego architekta Giovanniego Trevano oraz w kwartale uniwersyteckim, gdzie studenci zapoznać mogli się z historią i przemianami architektonicznymi Collegium Maius najstarszego gmachu Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Następne ważne punkty programu to zespół kościoła Franciszkanów, franciszkańskie krużganki i kościół z polichromią i witrażami autorstwa Stanisława Wyspiańskiego. Kościół franciszkanów stał się pretekstem do krótkiego wykładu o znaczeniu Wyspiańskiego w dziejach kultury polskiej. W krużgankach dominikańskich i wnętrzu wspaniałego bazylikowego kościoła zakonu kaznodziejów, gdzie studenci doskonali swoje umiejętności w zakresie podstawowych terminów architektonicznych oraz historii wybranych technik artystycznych.

Godziny popołudniowe to zajęcia w kościele Mariackim, gdzie studenci zapoznali się z historią przemian architektonicznych i wystroju najważniejszej świątyni w mieście oraz efektami zakończonej niedawno konserwacji wielkiego poliptyku Mariackiego Wita Stwosza z lat 1477-1489.

W bazylice Mariackiej

Ostatnim punktem programu stał się akademicki kościół Św. Anny, znakomite dzieło Tylmana van Gameren, jedno z najbardziej efektownych wnętrz późnobarokowych na ziemiach polskich, dekorowane przez znakomitego sztukatora Baltazara Fontanę.

Zajęcia terenowe będą doskonałym uzupełnieniem wykładów i ćwiczeń prowadzonych w ramach przedmiotu Historia architektury i sztuki, w tym również pozostałej części ćwiczeń terenowych, przeprowadzonych na terenie zespołu staromiejskiego w Krośnie.

Relacja: dr hab. Piotr Łopatkiewicz, prof. KPU

Fotorelacja: Szymon Kaliszuk, Piotr Łopatkiewicz